Omstreden wetten in Polen die de macht en onafhankelijkheid van het Grondwettelijk Hof indamden, stuiten op grote bezwaren en zorgen van het Europees Parlement.
Woensdag namen de parlementariërs een resolutie aan waarin Polen wordt aangespoord de constitutionele crisis in het land op te lossen.
De parlementariërs zijn zeer bezorgd dat “de verlamming van het constitutioneel hof in Polen de democratie, mensenrechten en de rechtsstaat in gevaar brengt”.
‘Democratie in gevaar’
Polen, waar in het najaar een nieuwe eurosceptische regering is aangetreden, nam eind vorig jaar wetten aan die de macht en onafhankelijkheid van het Grondwettelijk Hof indammen. Daarnaast is de publieke omroep onder strikter politiek toezicht komen te staan.
Ingevoerde en aangenomen wetten zijn in de ogen van veel landen en ook bijvoorbeeld de Europese Commissie omstreden. De commissie wijst onder meer op de twee derde meerderheid die nu nodig is bij een uitspraak van het hof. Ook zijn er zorgen over het feit dat dossiers behandeld moeten worden door dertien van de vijftien rechters. Hierdoor zullen veel minder zaken behandeld kunnen worden.
Het constitutionele hof stelde zelf al dat de in december aangenomen wet 'een betrouwbare en soepele werking van het hof verhindert'. Maar de Poolse regering, die met een meerderheid regeert, weigert de wet terug te draaien.
Onderzoek naar wetten
De Europese Commissie is een voorbereidend onderzoek begonnen naar een aantal ingevoerde en aangenomen wetten. Het is de eerste keer dat de Europese Commissie een dergelijke procedure begint, sinds Brussel de bevoegdheid kreeg in 2014. Brussel vreest dat de wetten de rechtsstaat en de democratie ondermijnen.
Het beginnen van deze procedure kan er uiteindelijk toe leiden dat Polen (tijdelijk) het stemrecht wordt ontnomen en geen EU-gelden meer ontvangt. Maar deze optie kan alleen als die door alle EU-landen worden goedgekeurd en Hongarije heeft al laten weten die niet te zullen steunen.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl